Kosova‘nın kuzeyinde bir müddettir artan tansiyonun dün akşam sıcak çatışmaya dönüşmesi Avrupa’da Ukrayna’nın akabinde yeni savaş kaygılarına yol açtı.
ÇATIŞMADA ONLARCA YARALI VAR
Kosova‘nın kuzeyinde çoğunlukla Sırpların yaşadığı bölgelerdeki belediyelerde Arnavut yetkililerin ve polisin görevlendirilmesine karşı çıkan Kosovalı Sırplar ve güvenlik güçleri ortasında geçen hafta arbede yaşanmıştı. Tansiyon dün süratle tırmandı. Zveçan Belediyesi önünde protesto gösterisi düzenleyen Sırplarla NATO’nun Kosova‘daki Barış Gücü (KFOR) birlikleri ortasında çıkan çatışmada en az 30 Barış Gücü askeri ve 50’de fazla Sırp gösterici yaralandı.
NATO’DAN “KABUL EDİLEMEZ” ÇIKIŞI
Göz yaşartıcı gaz ve ses bombalarının da kullanıldığı olaylarda çok sayıda kişi gözaltına alınırken NATO durumu “kabul edilemez” diye nitelendirerek kınadı.
TÜRKİYE’DEN İTİDAL ÇAĞRISI
Türkiye dahil birçok ülke Kosova Sırbistan‘a itidal daveti yaptı. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, “Kosova’nın kuzeyinde yaşanan olayları kaygıyla takip ediyoruz. Kelam konusu olaylar bölgesel güvenlik ve istikrara ziyan vermektedir. Tüm taraflara şiddet olaylarından kaçınma ve tansiyonu tırmandıracak hareketlerde bulunmama daveti yapıyoruz. Kosova Barış Gücü’nün (KFOR) olayların tırmanmasını engelleme istikametindeki yapan rolünü takdirle karşılıyoruz. Çıkan olaylarda kimi KFOR askerlerinin hafif yaralandığını hüzünle öğrendik. Bölgede tansiyonun azaltılması, kalıcı barış ve istikrarın tesis edilebilmesinin yegâne metodu, hala yürütülmekte olan diyalog sürecinde ilerleme sağlanmasıdır” denildi. AB Dış Siyaset Şefi Josep Borrell de tansiyonun düşürülmesi için gerekli adımların atılmasını istedi.
“KOSOVA BAŞBAKANI YENİ ZELENSKİY OLMAK İSTİYOR”
Bu ortada tansiyon dün Kosova ve Sırp başkanların televizyonda yaptıkları açıklamalarla daha da büyüdü. Kosova Başbakanı Albin Kurti, Sırbistan‘ı provokasyonla suçlarken “Demokraside faşist şiddete yer yoktur” dedi. Sırbistan‘ın giderek Rusya’yla yakınlaştığını kaydeden Kurti, Sırp hükümetinin Yugoslavya’nın eski başkanı Slobodan Milosevic’in ideolojisinden uzaklaşamadığını savundu. Belgrad’daki yabancı büyükelçilerle acil toplantı düzenleyen Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandır Vucic ise Kosova başbakanına çok sert reaksiyon gösterdi. Kurti için “Yeni Zelenski olmanın hayalini kuruyor” diyen Vucic, bölgede büyük bir savaş çıkmasından endişelendiğini söz etti. Sırbistan geçen hafta artan tansiyon üzerine orduyu teyakkuz durumuna geçirmiş ve hududa asker göndermişti.
TEK TARAFLI BAĞIMSIZLIĞI TANIMADI
23 Nisan’da Kosova’nın kuzeyinde yapılan harikulâde lokal seçimleri Arnavut siyasi partilerinin adayları kazanırken, bölgede çoğunluğu oluşturan Kosovalı Sırplar seçimi boykot etmişti. Sırbistan, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görüyor. Kosova, 117 ülke tarafından “bağımsız devlet” olarak tanınmasına karşın kuzeyinde devam eden etnik gerginlikler ve Birleşmiş Milletler’e üye olamaması nedeniyle “Avrupa’nın donmuş ihtilaf bölgelerinden biri” formunda nitelendiriliyor. Belli aralıklarla karşı karşıya gelen Sırbistan ve Kosova, Avrupa Birliği arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında ilgilerin olağanlaşması ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak yol bulmaya çalışıyor.
